Historia 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej

1 Samodzielna Brygada Spadochronowa została powołana na wniosek płk. Stanisława Sosabowskiego. Sosabowski w obawie, że utraci najlepszych swych żołnierzy na rzecz "Cichociemnych" postanowił w 1940 utworzyć brygadę spadochronową. Mimo braku odpowiedniej ilości samolotów transportowych oraz sprzętu powietrzno-desantowego, a także szkół spadochronowych, Sosabowski nie poddał się. Przy realizacji planu przyświecała mu myśl "Najkrótszą drogą" do Ojczyzny. W założeniu dowódcy, jednostka ta miała być wykorzystana do wsparcia powstania powszechnego w okupowanej Polsce i jako jedyna jednostka polska nie podlegała dowództwu brytyjskiemu.

Jednostka została sformowana w Szkocji, a żołnierze sami budowali potrzebny sprzęt, na którym zdobywali odpowiednie przeszkolenie spadochronowe (np. wieże spadochronowe). W 1942 przybyło znaczne uzupełnienie osobowe z obozów jenieckich z ZSRR. Stan liczbowy wzrósł do ok. 2 750 żołnierzy.

Na skutek nacisków Brytyjczyków brygada weszła w skład 1 Alianckiej Armii Powietrzno-Desantowej z dniem 6 czerwca 1944. Brygada została przeniesiona do Anglii, gdzie przeszła intensywne szkolenie na nowym sprzęcie i pierwszego ćwiczenia w skokach w sile całej brygady. Takie ćwiczenia nie były wcześniej możliwe, ponieważ alianci nie chcieli udostępnić samolotów.

W sierpniu brygada była gotowa do walki. Kiedy 1 sierpnia wybuchło powstanie warszawskie, brygada przygotowywała się do zrzutu nad Polską. Mimo próśb gen. Tadeusza "Bora" Komorowskiego i gen. Sosabowskiego (otrzymał awans 15 czerwca 1943) brygada nie została skierowana do kraju, ale wzięła udział w największej operacji powietrzno-desantowej II wojny światowej, noszącej kryptonim "Market-Garden". Desant Polaków odbył się w trzech rzutach, w dniach 18-23 września pod miejscowością Driel. Rzut spadochroniarzy poniósł straty, gdyż Polacy lądowali na głowach Niemców, którzy otworzyli ogień do będących jeszcze w powietrzu spadochroniarzy. W czasie kilkudniowej walki Polacy ponieśli wielkie straty, zwłaszcza podczas przeprawy przez Ren. 26 września brygada została wycofana do Anglii w celu uzupełnienia 23% stanu osobowego.

Na kontynent powróciła w 1945, ale bez gen. Sosabowskiego, jako jednostka okupacyjna i pozostała tam do momentu rozwiązania w 1947.

Źródło http://pl.wikipedia.org